Bilgisayar program ve yazılımları sonrası gelişen diğer bilgi teknolojileri de mobil ve bulut üzerinedir. Mobil teknolojisinde, akıllı telefonların ya da tabletlerin hayatımıza girmesi ile günümüzde mobil uygulama alanındaki yazılımlar büyük bir gelişme sağlamıştır. Bir zamanlar internet üzerinden iletişim kurmak için, sadece evdeki veya internet kafedeki bilgisayarlara bağlıyken; akıllı telefon ve tabletlerle artık markete giderken bile veri paylaşabilecek kadar hızlı duruma geldik. Elimizdeki bu teknolojik aletlerle şu anda kullandığımız sosyal medya uygulamaları, depolama bulutları, oyun, mesajlaşma ve ağ üzeri bağlantıları gibi birçok veri aktarımını sağlayan programları kolaylıkla kullanmaya başladık.
Bu hız ve ihtiyaçlara yönelik gelişimlerdeki talepler gitgide yükselerek, günlük hayatımızda işimizi kolaylaştıracak binlerce uygulama geliştirilmeye başlandı. Bu bilgi üretimi sayesinde de ülke ekonomisine katkı sağlanarak, dünya platformları üzerinden yapılan veri paylaşımı sayesinde ise gelişme göstermektedir.
Bulut teknolojisinde ise; büyük verilerin internet ortamında depolanabildiği bir sistemdir. Şirketlerin bilgi işlem verileri genellikle bulut sisteminde tutulur. Bu da şirketleri büyük bir maliyetten kurtarır. Bu sistem sadece şirket ya da kurumlarda kullanılmamaktadır tabiki. Günlük hayatımızda da kullandığımız bulutlar mevcut. Akıllı telefonlarımızda, bilgisayar veya tabletlerimizde kullandığımız dosya ve fotoğraflarımızı da bu bulutlar üzerinde kolayca depolayabilir ve sadece internet üzerinden farklı birimlerle paylaşım yapabiliriz. Ayrıca işimizi kolaylaştıran başka işleride bizlere sunmaktadır. Peki diğer bilgi teknolojileri nelerdir?
- Elektronik imza
- Elektronik posta
- İnternet alan adları
- Siber güvenlik
Elektronik İmza: Kurumsal veya kamusal işlerde, işlemlerin internet ortamında yapılması, güvenlik sorununun doğmasına neden olmuştur. Buna engel olmak için de kişi ya da kurumların yasal izin ve işlemler sonrası aldığı elektronik imza yazılımı oluşturulmuştur. Elektronik imza ile işlem sırasında inkar edilemezlik sağlamış olur. Böylelikle kontrol dışı işlemlerin önüne geçilir. İşlemin güvenle tamamlanması sağlanır. Elektronik imzada da ıslak imzada olduğu gibi hukuki gereksinimleri vardır.
- Elle atılan imza ile aynı hukuki koşullara sahiptir.
- Islak imza ile aynı ispat koşulları geçerlidir.
- Senet hükmü vardır.
- Aksi ispat edilene kadar kesin delil sayılır.
Elektronik Posta: İki bilgisayar arasındaki protokol aracılığı ile bilgi/veri aktarımını sağlayan servis aracıdır. Mesafeleri kısaltır. Hızlı ve kolay iletişim kurmamıza yardımcı olur. Kullanıcı adı, elektronik posta işareti ve sunucu adından oluşur. Kişisel, kurumsal, kamusal vb alanlara göre farklı sunucu alan adları bulunmaktadır.
İnternet Alan Adları: İnternet sitelerinin adresini belirlemek için kullanılan adlardır. Bu adlara bir protokol tanımlanır. Alan adlarında nokta ile ayrılan bölümler sağdan sola iki dereceden oluşurlar. Birinci derecedeki alan adları da kendi içinde ikiye ayrılmaktadır.
- Jenerik birinci derece alan adı
- Ülke kodu birinci derece alan adı
Jenerik birinci derece alan adları, belli bir amaç için kullanılan, “.com, .net, .gov, .edu vb” uzantılarla biten alan adlarıdır. 1984 yılından beri kullanılmakta olan bu adlar, eğitim, kurum, firma vb amaçlarda kullanılmaktadır. Coğrafik anlam taşımaz. Ülke kodu birinci derece alan adları ise, coğrafik anlam taşıyan, ISO standartlarını taşıyan, iki harfli kısaltmalarla biten alan adlarıdır. Ör: “.tr” Türkiye, “.jp” Japonya gibi… Bu tip alan adları da 1980’lerden beri kullanılmaktadır.
Siber Güvenlik: İnternet ortamında kurum, kuruluş ve kullanıcıların karşılaşabileceği güvenlik risklerine karşı, siber güvenliğini sağlamak için kullanılan araçlardır. Temel hedefi erişilebilirlik ve gizliliktir. Siber güvenlik içine giren bilgiler; kılavuzlar, kullanıcı varlıkları, altyapı, bilgi işlem donanımları gibi bilgi teknolojileri ortamında kullanılan daha birçok şey.